Opis: WL 1962, str. 236, stan db, pieczątki Feliks Timmermans miał w tym wypadku zadanie trudne. Musiał sięgnąć głęboko w odległą epokę i dzieje, chcąc zbliżyć do czytelnika postać świetnego malarza z 16 wieku. Na wskroś inne realia codziennego życia, odmienny sposób myślenia i reakcji uczuciowych, chłopski prymityw i tradycje, bo w tym środowisku urodził się i wyrósł Piotr Brueghel, w małej wiosce nad rzeką Dommel, rozlewny, powolny rytm ówczesnego bytowania, głodni i nędzarze z jednej strony, z drugiej bogaci i ponad miarę syci, dalej środowisko i pracownie malarzy holenderskich, czasy panowania Hiszpanów we Flandrii i ich okrutna walka z kacerzami — wszystko to musiał autor ogarnąć i wskrzesić w swej powieści, a na tym tle dopiero ukazać zadziwiające zjawisko, jakim był Piotr Brueghel, artysta nawskroś ludowy i mocno wko-rzeniony w ziemię, który jak nikt przed nim odtworzył życie i duszę swego ukochanego kraju. Piotr Brueghel, zwany „Starszym" lub „Chłopskim" w odróżnieniu od syna Piotra Brue-ghela Młodszego, żył we Flandrii (1525—1569). Kto raz wi- dział obrazy Piotra Brueghela, kto raz dostał się w magiczny krąg jego wielkiej, samorodnej sztuki, ten z daleka pozna prace tego malarza, nieporównywalne z niczym innym. Są to zawsze przepyszne, barwne sceny rodzajowe, pełne zamaszystego ruchu, chciałoby się niemal rzec rozbrzmiewające gwarem, niezwykle wyraziste w konturach, całkowicie odrębne w swej malarskiej fakturze, niepowtarzalne w zagęszczeniu postaci, z których każda żyje samoistnym życiem. Zaklął w nich Brueghel bujne, pełne dynamizmu zabawy, uczty i kiermasze ludowe, wspaniałe postacie nędzarzy i żebraków, groteskowe, karykaturalne figury opojów i obżartuchów flamandzkich, ale poza tym także smutek i tęsknotę. Niektóre z jego obrazów, jak słynni „Ślepcy" lub „Upadek Ikara" są — poza całą maestrią rysunku i barwy — wielkimi metaforami życia ludzkiego. W swej biografii posłużył się Timmermans przede wszystkim dziełami malarza. Czerpiąc z nich, niejako reprodukując ich wizualność w słowach, napisał tę opowieść.
|