Opis: Katowice 1990, str. 64, stan bdb Ksiądz Stanisław Adamski urodził się 12 kwietnia 1875 roku we wsi Zielona Góra koło Szamotuł. W 1896 roku, po ukończeniu gimnazjum w Międzyrzeczu, wstąpił do Seminarium Duchownego w Poznaniu. Bezpośrednio po święceniach kapłańskich (12 listopada 1899) podjął działalność społeczną w Stowarzyszeniu Młodych Przemysłowców i Stowarzyszeniu Polskich Robotników Katolickich oraz w Zarządzie Spółdzielni Kredytowych „Kasa UL" w Gnieźnie, gdzie był wikarym w parafii katedralnej. W 1904 roku, po przeniesieniu do Poznania na stanowisko kanonika Kolegiaty, objął urząd generalnego sekretarza Związku Katolickich Towarzystw Robotników Polskich oraz redaktora „Robotnika". W dwa lata później założył Stowarzyszenie Kobiet Pracujących oraz „Gazetę dla Kobiet". Jednocześnie podjął pracę w redakcji dwutygodnika „Ruch Chrześcijańsko-Społeczny" i w zarządach organizacji oświatowych: Towarzystwa Czytelni Ludowych, Towarzystwa Pomocy Naukowej im. Karola Marcinkowskiego oraz Związku Spółdzielni, gdzie prowadził redakcję „Poradnika Spółdzielni". W 1907 roku współtworzył związek kapłanów diecezji poznańskiej „Unitas", którego był sekretarzem generalnym, a w latach 1911—1925 prezesem. Od 1904 roku był również związany z Drukarnią i Księgarnią św. Wojciecha, pełniąc funkcję zastępcy i sekretarza, a od 1911 roku dyrektora naczelnego. Do 1930 roku wchodził w skład zarządu i był prezesem rady nadzorczej tej spółki. Zbliżał się upadek Niemiec. W 1918 roku ks. Adamski stanął na czele Polaków zamieszkujących w zaborze pruskim. Na Sejmie dzielnicowym został wybrany do Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej, gdzie wspólnie z Wojciechem Korfantym i Adamem Poszwińskim tworzą tzw. rząd dzielnicowy. Stanisław Adamski jest jego przewodniczącym, prowadzi rozmowy z Międzynarodową Komisja w 1919 roku w sprawie zakończenia walk i ustanowienia linii demarkacyjnej w Wielkopolsce. W tym roku wybrano go na posła do Sejmu Ustawodawczego Odrodzonej Polski, a w latach 1922—1927 do Senatu Rzeczypospolitej. W 1928 roku Prymas Polski Kardynał August Hlond powierza mu organizację Naczelnego Instytutu Akcji Katolickiej z siedzib"! w Poznaniu. Ksiądz Adamski należał do grona współorganizatorów Uniwersytetu Poznańskiego, którego został honorowym profesorem. Działalność polityczna połączyła go ze Stronnictwem Chrześcijańskiej Demokracji, której był prezesem i wydawcą „Przewodnika Chrześcijańskiej Demokracji", autorem programowych publikacji stronnictwa: Zasady i dążenia Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy oraz Zadania Chrześcijańskiej Demokracji w Polsce. Jako ekonomista był twórcą ogólnopolskiej Unii Związków Spółdzielczych i Kuratorem Banku Związku Spółek Zarobkowych w Poznaniu oraz członkiem (od 1923) Komitetu Organizacyjnego Banku Polskiego i Państwowej Rady Spółdzielczej, dla nich też napisał i opublikował książki: Reorganizacja bankowości w Polsce (1926) i Unio Związków Spółdzielczych w Polsce. W uznaniu zasług papież Pius XI powołał go w 1930 roku na biskupa ordynariusza diecezji katowickiej. Uroczystość konsekracji odbyła się w katedrze poznańskiej 26 października 1930 roku, a ingres do katedry katowickiej 30 listopada. Do 1967 roku biskup Stanisław był ordynariuszem diecezji, mając kolejno do pomocy biskupów sufragonów: ks. Teofila Bromboszcza, ks. Juliusza Bieńka, ks. Herberta Bednorza, ks. Józefa Kurpasa. W tym okresie ksiądz Adamski był również organizatorem Katolickiej Agencji Prasowej (KAP) oraz przewodniczącym Szkolnej Komisji Episkopatu, a po 1945 roku Duszpasterskiej Komisji Episkopatu. W okresie okupacji (1941—1945) i w latach 1952—1956 przebywał poza granicami diecezji (Częstochowa, Warszawa, Lipnica). Pochowany w krypcie katedry Chrystusa Króla w Katowicach. Ksiądz Stanisław Adamski był niekwestionowanym autorytetem w zakresie spółdzielczości i bankowości, potrafił stosować zasady ekonomiczne w gospodarce, rozwinął ruch samopomocowy. W swych działaniach w środowiskach robotniczych kierował się papieską encykliką „Rerum Novarum". Opublikował ponad 110 pozycji. Lech Szaraniec
|