Opis: 1995 , str. 120, stan db+, format zbliżony do A4 (przykurzona podniszczona okładka, podpisana, pieczątki, lekki zaciek w narożniku) ISBN 83-86922-00-1 WPROWADZENIE Bujaków to miejscowość o charakterze typowo wiejskim, dawniej należąca do powiatu rybnickiego, obecnie wchodzi w skład miasta Mikołowa w województwie katowickim. Wioska położona jest w malowniczej okolicy, co potwierdza niejeden przewodnik turystyczny. Malowniczości dodaje położony w samym środku miejscowości zabytkowy kościół parafialny pod wezwaniem Św. Mikołaja, który jak perełka, ozdabia cały Bujaków. Murowany kościół zbudowany został około 1500 roku, w tym samym miejscu, w którym stał poprzedni drewniany. Zachowało się także zabytkowe probostwo z 1820 roku oraz budynek dawnej szkoły tzw. organistówki z 1840 roku, w którym mieści się obecnie biblioteka, biuro sołtysa i poczta. Pomiędzy te dwa historyczne budynki został pięknie wkomponowany luźno stojący Dom Katechetyczny, z Klasztorem Sióstr Służebniczek NMP, zbudowany w 1986 roku. Obok domu usytuowany jest niezbyt dużych rozmiarów, kamienny krzyż pokutny z 1691 roku, który jako bardzo rzadki zabytek, został tu w 1987 roku przeniesiony z innej części wsi. Kościół parafialny jest okolony starym kamiennym murem, obejmującym dawny cmentarz przykościelny, na którym dzisiaj nie ma widocznych grobów, zachował się tylko jeden kamień nagrobny z 1872 roku. Dookoła parkanu rośnie 6 starych lip drobnolistnych, których wiek określa się na około 250-350 lat i z których największa posiada obwód pnia 455 cm. Są one zaliczone do pomników przyrody i podlegają ścisłej ochronie. W środkowej części wioski zachował się innego rodzaju zabytek historyczny, pochodzący z czasów wojny 30-letniej z lat 1618-1648. Jest to murowana kapliczka słupowa, która według tradycji stoi na tzw. „mogile szwedzkiej". Znajduje się ona w ogrodzie jednej z posesji przy ul. Wojciecha Korfantego. Z dawnej zabudowy drewnianej wsi nie zachował się do dzisiaj żaden dom, chociaż w połowie naszego stulecia było ich jeszcze kilka. W dawnym folwarku dworskim w zachodniej stronie Bujakowa stał piętrowy drewniany spichlerz z XVIII wieku, który został w 1974 roku przeniesiony do Śląskiego Parku Etnograficznego w Chorzowie. Ciekawostką geograficzną Bujakowa jest jego położenie. Umiejscowiony jest bowiem na dziale wodnym dwóch rzek — Wisły i Odry. Przy opracowywaniu niniejszej monografii sięgnięto przede wszystkim do materiałów pochodzących z archiwum parafii Św. Mikołaja w Bujakowie wykorzystując także wiadomości pochodzące z ksiąg metrykalnych, założonych w 1718 roku. Bardzo pomocną była praca znanego śląskiego historyka prof. Ludwika Musioła — „Kronika Bujakowa", napisana w 1961 r. na prywatne zlecenie ks. Jana Jarczyka, syna Konstantego, urodzonego w 1886 roku w Bujakowie, późniejszego proboszcza w Nakle Śląskim koło Tarnowskich Gór. Praca ta jako maszynopis znajduje się w Bibliotece Śląskiej w Katowicach. Wykorzystano także niektóre wiadomości pochodzące z opracowania Emila Skowronka — „Rzecz Bujakowska" z 1971 roku. Praca ta jako maszynopis jest w posiadaniu rodziny autora. Emil Skowronek, syn Karola, urodził się w 1901 roku w Bujakowie, zmarł w 1984 r. w Katowicach. Korzystał on z zapisów kronikarskich swego ojca, a także z zapisów kronikarskich inż. elektryka Józefa Borczyka, syna Antoniego, urodzonego w 1899 roku w Bujakowie, oraz z zapisów kronikarskich emerytowanego kolejarza Augustyna Comperlika, syna Ludwika, urodzonego w 1900 roku w Bujakowie, zamieszkałego w Gliwicach—Sośnicy. Oprócz tego korzystano także z nie publikowanej „Kroniki Parafii Bujakowa", napisanej w języku niemieckim przez ks. dr. Józefa Knosałę, kuratusa w Zabrzu—Kończycach, późniejszego proboszcza w Radzionkowie, a dedykowanej proboszczowi Bujakowa i Paniów z lat 1890-1920, ks. Antoniemu Thielowi. Oryginał tej „Kroniki" jest obecnie nieosiągalny i prawdopodobnie zaginął. Coraz bliższy jest rok jubileuszu 500-lecia zbudowania obecnego kościoła parafialnego Św. Mikołaja w Bujakowie. Intencją naszą było przybliżenie niektórych wiadomości z przeszłości, które mogą być przyczynkiem do najuroczystszego przeżycia tej rocznicy. Dlatego sprawy współczesne, na pozór, potraktowane są nieco ogólnie. Parafianom życzymy uważnej lektury i dalszej dbałości o swą świątynię i „małą ojczyznę". Bujaków, w roku 1995 Autorzy SPIS TREŚCI Wprowadzenie HISTORIA BUJAKOWA Stosunki własnościowe Dziedzice i właściciele dóbr rycerskich Przynależność polityczna Las buj akowski Drogi wiejskie Bujakowska szkoła Urząd Stanu Cywilnego Sprawy sądowo-policyjne Urząd pocztowy Wolne sołectwo i jego przemiany Dawne zajęcia mieszkańców Nazwiska i zawody mieszkańców dawnego Bujakowa Dawna tradycja i zwyczaje Towarzystwo śpiewu „Chopin" HISTORIA KOŚCIOŁA BUJAKOWSKIEGO Kościół buj akowski 1300-1500 Kościół buj akowski 1500-1994 Dawne uposażenie kościoła i proboszcza Duszpasterze parafii buj akowskiej Kapłani pochodzący z Bujakowa Siostry zakonne pochodzące z Bujakowa Dane statystyczne parafii Bujaków Wzmianki o parafiach i miejscowościach okolicznych Zbiór niektórych dokumentów
|