Opis: MŚ 2002, str. 240, stan bdb ISBN 83-97455-47-4 Siedemdziesiąt lat temu przyjechał do Katowic dr Tadeusz Dobrowolski. Jemu ówczesny wojewoda śląski, dr Michał Grażyński, powierzył funkcję śląskiego konserwatora zabytków i organizatora Muzeum Śląskiego, o które upominała się społeczność województwa śląskiego od 1922 roku, tworząc w 1924 roku Towarzystwo Muzeum Ziemi Śląskiej w Katowicach. W okresie dwóch lat od przyjazdu T. Dobrowolskiego zostały zakończone prace organizacyjne i Wojewódzka Rada w grudniu 1928 roku wystąpiła do Sejmu Śląskiego o usankcjonowanie Muzeum ustawą sejmową. Sejm Śląski przyjął ustawę o utworzeniu Muzeum Śląskiego 23 stycznia 1929 roku. W maju 1930 roku wojewoda śląski dr Michał Grażyński i dyrektor dr Tadeusz Dobrowolski otwarli stałe ekspozycje Muzeum Śląskiego na czwartym i piątym piętrze Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego. Oddział Przyrody Muzeum Śląskiego w Katowicach do czasu wybudowania gmachu muzealnego umieszczono w kilkunastu salach obiektu Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych w grudniu 1931 roku. W latach 1936-1939 przy placu B. Chrobrego, ulicach J. Lompy i S. Kobylińskiego wzniesiono najnowocześniejszy gmach muzealny w Europie. Na marzec 1940 roku planowano jego uroczyste otwarcie. Wybuch II wojny światowej we wrześniu 1939 roku wymazał na dziesiątki lat Muzeum Śląskie w Katowicach z mapy muzealnictwa polskiego i europejskiego. Powojenne zabiegi o odbudowę rozebranego w latach 1941-1944 gmachu muzealnego nie przyniosły rezultatów ze względu na szczupłość środków Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz inne potrzeby wynikające z przejęcia i zagospodarowania ziem zachodnich. W tajniki zarysowanej wyżej problematyki wprowadzają źródła do dziejów Muzeum Śląskiego w Katowicach (1924-1939), zebrane i opracowane przez doc. dr. Edwarda Długajczyka, historyka, archiwisty, pracownika naukowego Muzeum Śląskiego w Katowicach w latach 1985-1990. Zebrane w publikacji materiały w dużej mierze są unikatowe, ponieważ po wielu ślad zaginął. Dotyczy to materiałów przechowywanych przez Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, a nie przekazanych - mimo licznych wystąpień w tej sprawie pod adresem dyrekcji bytomskiego Muzeum - restytuowanemu Muzeum Śląskiemu w Katowicach.Mam nadzieję, że w obliczu kolejnych rocznic, które jawią się przed Muzeum Śląskim w Katowicach w 2004 roku - 80-lecie początków Muzeum, 75-lecie ustawy Sejmu Śląskiego o powołaniu utworzonego Muzeum Śląskiego i 20-lecie restytucji Muzeum Śląskiego w Katowicach, udostępnione materiały źródłowe przybliżą ogromny wysiłek społeczeństwa oraz administracji państwowej i samorządowej województwa śląskiego w stworzeniu w II Rzeczypospolitej jednego z największych polskich muzeów. Po latach Muzeum Śląskie wróciło do Katowic, odbudowując swą dawną pozycję. Pozostaje mieć nadzieję, że kolejny nowy gmach muzealny będzie równie nowoczesny jak pierwszy z lat trzydziestych XX wieku. dr Lech Szaraniec
|