Opis: PIW 1984, str. 346 stan db (podniszczona lekko okładka, zapiski na wew stronach okładki) ISBN 83-06-01109-0 Refleksji nad narodową przeszłością towarzyszyło u nas nierzadko poczucie wyjątkowej krzywdy, jaka spotkała Rzeczpospolitą, poczucie wydarzenia bezprecedensowego, które obnażyło fiasko ideałów cywilizowanego świata. Pytanie o przyczyny upadku państwa polskiego wyznaczało główny nurt dociekań historiozoficznych i historycznych. Gdy ciężar argumentacji przenoszono na „przyczyny zewnętrzne", mówiono zazwyczaj o agresywności i zaborczości państw ościennych, nierzadko jednak rzecz ujmowano w aspekcie „zgubnych wpływów" idących czy to ze Wschodu, czy z Zachodu. Gdy kierowano spojrzenie w stronę wewnętrznych stosunków Rzeczypospolitej, pojawiał się wówczas problem p r a w i d ł o w e g o rozwój u, prawidłowego, czyli zgodnego bądź to z ogólnym kierunkiem procesu dziejowego, bądź też z mniej powszechnym wzorcem mającym obowiązywać w kręgu kulturowo-historycznym, w którym znalazła się Polska. W tak ukierunkowanej refleksji różnorako rozumiane wzorce Wschodu i Zachodu spełniały funkcję pozytywnej lub negatywnej normy rozwoju. Właśnie w odniesieniu do nich formułowano koncepcje polskiej wyjątkowości lub typowości, „opóźnienia" lub „wyprzedzenia", „anomalii", „zboczenia" itp. Wskrzeszenie państwa polskiego było czynnikiem radykalnie zmien ającym perspektywę spojrzenia na dzieje narodu. Tracił bowiem rację bytu ów, już to świadomie, już to po części tylko świadomie, czasem otwarcie, a niekiedy jedynie milcząco, orzyjmowany motyw, zgodnie z którym anomalna — bezpaństwowa teraźniejszość jawiła się jako „naturalna konsekwencja" anomalnej przeszłości. Z chwilą gdy katastrofę upadku przyćmił triumf wskrzeszenia, poważnemu osłabieniu ulec musiała podstawowa przesłanka prowadząca do przedstawiania dziejów Polski jako układu o wzrastającej anarchii i entropii, jako układu cechującego się immanentną chorobą i dewiacją. Toteż następne lata przyniosły znaczne wyciszenie sporów o polską anomalię, jakkolwiek trudno byłoby powiedzieć, iż zanikły one całkowicie. Wstęp 2; Teoretyczno-metodologiczne aspekty dychotomii „Wschód—Zachód" 2. Cel i zakres pracy 3. Okcydentalizm w historiografii polskiej — próba konstrukcji modelu rozdział I U źródeł przyszłych kontrowersji 1. 'Sarmatyzm i indywidualizacja dziejów narodowych 2. Uniwersalizm oświeceniowy 3. Koncepcja rozejścia się z Europą 4. Koncepcja zatraty cech rodzimych — w stronę myśli romantycznej ROZDZIAŁ II Idea polsko-słowiańskiej rodzimości 1. Historyzm romantyczny 2. Słowiańszczyzna a Zachód 3. Romantyczne koncepcje oryginalności polskiego procesu dziejowego ROZDZIAŁ III Oryginalność i zachodniość. Próby kompromisu 1. Okcydentalne aspekty teorii najazdu 2. Oryginalność jako wynik syntezy pierwiastków heterogenicznych 3. Meandry postaw lojalistycznych 4. Ewolucja idei oryginalności dziejów Polski ROZDZIAŁ iv Interpretacje okcydentalistyczne 1. Pozytywistyczne przesłanki ujęć uniformizacyjnych 2. Antenaci szkoły krakowskiej 3. W kręgu krakowskiej szkoły historycznej 4. Lelewelowskie „zboczenie" a okcydentalistyczna anomalia szkoły krakowskiej rozdział v Spory o polską anomalię. 1. Niejasności formuły „przynależności do Zachodu" 2. Szkoła warszawska — polemiki z koncepcją zgubnej anomalii 3. Dylematy pierwszych polskich rzeczników materializmu historycznego 4. Problem polskiej odmienności a procesy reorientacyjne w historiografii końca XIX i początku XX wieku 5. Próby dziejowej „rehabilitacji" Wschodu 6. Okcydentalistyczny apologetyzm lat I wojny światowej Zakończenie
|
randki |
CyberCiekawostki |
darmowe aliasy |
darmowe forum |
promocje |
opinie, testy, oceny
darmowa toplsta | reklama internetowa
darmowa toplsta | reklama internetowa