Opis: Societas Scientiis Favendis Silesiae Superioris — Instytut Górnośląski KATOWICE 1994 , str. 222, stan bdb- Na przykładzie pielgrzymek autor przedkłada skondensowany serwis całości teologii pastoralnej: uświęcenie czasu, pobożność sakramentalna z punktem ciężkości na przeżywaniu Eucharystii, zbawcze znaczenie Męki Pańskiej, kult maryjny, pogłębienie więzi z papieżem i hierarchią, umocnienie łączności z całością Kościoła. Swobodne poruszanie się Góreckiego pomiędzy tymi i wielu innymi wyznacznikami teologii pasterskiej zasługuje na wysoką notę. Ks. prof. dr hab. Alfons Skowronek Rozprawa doktorska księdza Jana Góreckiego podejmuje bardzo ważny problem kształtowania się wzorów śląskiej religijności. Ich znaczenie nie ma wyłącznie wartości historycznej i nie wyczerpuje się w sferze wartości i praktyk religijnych. W obliczu współczesnych procesów kulturowych, także politycznych i narodowościowych zachodzących na Górnym Śląsku, poszukujących nierzadko legitymizacji w tradycji i tradycyjnej religijności, przy ogólnie słabym lub nawet koniunkturalnie wypaczanym rozumieniu własnej przeszłości, rzetelne i udokumentowane pokazanie rzeczywistych treści tej tradycji nie tylko spełnia warunek poznawczy stawiany pracom naukowym, ale również może włączyć pracę ks. J. Góreckiego w szerszy zakres oddziaływania społecznego. Prof. dr hab. Wojciech Świątkiewicz Spis treści SŁOWO OD AUTORA WYKAZ WAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW WSTĘP . ROZDZIAŁ I: MIEJSCA PĄTNICZE 1. Charakterystyka miejsc pielgrzymkowych a. Usytuowanie na wzgórzach b. Sanktuaria maryjne c. Kalwarie 2. Znaczenie miejsc pielgrzymkowych w religijnej świadomości ludu górnośląskiego a. Miejsce wybrane przez Opatrzność Bożą b. Miejsce szczególnych łask c. Miejsce więzi społecznych i wolności d. Miejsce modlitwy e. Miejsce radości 3. Czas pielgrzymowania ROZDZIAŁ II: STRUKTURA PIELGRZYMKI GRUPOWEJ 1. Układ pielgrzymki a. Czoło pielgrzymki b. Obrazy, chorągwie, sztandary, figury c. Orkiestra . 2. „Śpiewocy" — przewodnicy a. Funkcje obyczajowe „śpiewoków" b. Funkcje dydaktyczne „śpiewoków" c. Autorytet „śpiewoka" d. Funkcje „śpiewoków" poza czasem pielgrzymkowym e. Zaangażowanie 3. Stroje pielgrzymów 4. Przekrój społeczny ROZDZIAŁ III: MOTYWY PIELGRZYMOWANIA 1. Zbawienie duszy 2. Odbycie spowiedzi generalnej i zyskanie odpustów 3. Rozpamiętywanie męki i śmierci Pana Jezusa 4. Uczczenie Matki Boskiej Częstochowskiej 5. Umiłowanie miejsca świętego . 6. Uproszenie zdrowia 7. Tradycja 8. Spełnienie ślubu 9. Uproszenie błogosławieństwa i opieki dla Kościoła 10. Uproszenie błogosławieństwa dla nowych parafii polskich . 11. Motywy nieetyczne ROZDZIAŁ IV: W DRODZE 1. Przed pielgrzymką a. Przygotowanie do pielgrzymki b. Ekwipunek pątnika c. Pożegnanie pielgrzymów 2. Przebieg drogi a. Trasa b. Modlitwy .. c. Przechodzenie obok krzyża d. Przechodzenie obok kapliczki e. Przechodzenie obok kościoła f. Osobliwości drogi g. Pierwszy widok wież 3. Pieśni pielgrzymkowe a. Tematyka pieśni . Pieśni maryjne . Pieśni do Opatrzności Bożej 4. Przeszkody w drodze ROZDZIAŁ V: POBYT NA MIEJSCU ŚWIĘTYM 1. Przywitanie na miejscu świętym a. Piekary b. Częstochowa c. Góra Św. Anny d. Kalwaria Zebrzydowska e. Wambierzyce f. Jastrzębie g. Pszów 2. Wieczór na miejscu świętym 3. Obchody Kalwaryjskie a. Obchody Kalwaryjskie w Piekarach b. Obchody Kalwaryjskie na Górze Św. Anny c. Pobyt Górnoślązaków na Dróżkach w Kalwarii Zebrzydowskiej d. Zwyczaje pątników na kalwarii e. Kazania w czasie Obchodów Kalwaryjskich 4. Eucharystia . 5. Zapisywanie się do bractw 6. Inne elementy pobytu w sanktuarium 7. Wybrane scenariusze pobytu w innych miejscach świętych poza kalwariami a. Pobyt w Częstochowie . b. Pobyt w Bardzie i Wambierzycach c. Pobyt w Alwerni 8. Pożegnanie pielgrzymki ROZDZIAŁ VI: TRWAŁA WIĘŹ Z MIEJSCEM PIELGRZYMKOWYM 1. Przywożone pamiątki 2. Ofiarność Górnoślązaków na rzecz sanktuariów 3. Rekolekcje zamknięte w miejscach pielgrzymkowych ROZDZIAŁ VII: GÓRNOŚLĄSKIE PIELGRZYMKI RELIGIJNO-NARODOWE DO KRAKOWA NA PRZEŁOMIE WIEKÓW XIX I XX 1. Geneza i motywy pielgrzymek religijno-narodowych 2. Rozwój i organizacja pielgrzymek 3. Znaczenie pielgrzymek religijno-narodowych PODSUMOWANIE ANEKSY 1. „Katolik" — początki i rozwój pisma 2. „Kalwaryjki" 3. „Śpiewocy' 4. Indeks pieśni zakazanych w Rejencji Opolskiej 5. Przygotowanie się do pielgrzymki 6. Modlitwy dla pielgrzymów udających się w drogę 7. Pieśni kultowe . 8. Liczebność pielgrzymek w różnych miejscach pątniczych w latach 1869—1911 9. Powitanie pielgrzymki górnośląskiej na Jasnej Górze przez o. paulina po roku 1918 10. Modlitwa po wstąpieniu do kościoła 11. Scenariusze Obchodów Kalwaryjskich na Górze Św. Anny 12. Ulubione pieśni Górnoślązaków śpiewane w Kalwarii Zebrzydowskiej 13. Kaznodzieje na Górze Św. Anny 14. Przeżycia pielgrzymów w sanktuarium w Piekarach i w Kalwarii Zebrzydowskiej BIBLIOGRAFIA . 1. Źródła a. Podstawowe . b. Uzupełniające • Archiwa . „Kalwaryjki" . Modlitewniki . Inne 2. Opracowania . SŁOWNICZEK WYRAZÓW GWAROWYCH . ZUSAMMENFASSUNG SPIS ILUSTRACJI
|