Opis: PZWL 1956, str. 332, stan db+ (przykurzona, lekko podniszczona okładka) Na zapytanie, czy należy przyrządzać lekarstwa „prawidłowo", czy też raczej przyrządzać prawidłowe lekarstwa, dawałem zawsze odpowiedź, że ważne jest to drugie. Ilość środków stosowanych w lecznictwie jest tak duża, możliwość tworzenia kombinacji tak wielka, świadomych i nieświadomych nieprawidłości spotykamy tyle, że wyprowadzenie pewników i reguł nie zawsze jest możliwe, a szukanie rozwiązań w przykładach zagubiłoby nas zupełnie. I dlatego sposobu przyrządzania prawidłowych lekarstw należy szukać przez dokładne poznanie istoty czynności recepturowych, wczuwanie się w zjawiska wywoływane przez te czynności, właściwe zaś rozwiązanie znajdować drogą wnikliwej obserwacji, samodzielnego myślenia i logicznego wnioskowania. Dokładne opanowanie zjawisk jizyko-chemicznych zachodzących przy powstawaniu lekarstwa, umiejętne kierowanie nimi — decyduje o dobroci wykonanego lekarstwa. Dlatego główny nacisk położyłem w niniejszym podręczniku na czynności recepturowe. Prawidłowe i bezbłędne wykonanie lekarstwa — a przecież innego być nie powinno — wymaga zrozumienia celu i sposobu jego działania, stąd w podręczniku akcenty nie związane bezpośrednio z techniką przyrządzania. Podręcznik ma niedociągnięcia i usterki, o których wiem, a na pewno i takie, o których nie wiem. Nie wszystkie one powstały z mojej winy. Dużą trudność sprawiała potrzeba omawiania surowców i aparatury recepturowej, których w Polsce jeszcze nie mamy, kłopotliwe było omijanie wielu nowych osiągnięć — z tych samych przyczyn — stąd dodatkowe nierówności w omawianiu zagadnień. Jeśli mimo to podręcznik przyniesie pożytek rozbudzając zainteresowanie dla pracy recepturowej oraz pogłębienie jej zagadnień, jeśli młodych kolegów przekona, że przyrządzanie lekarstw nie jest mechanicznym „odrabianiem" przepisu, lecz wartościowym wkładem farmaceuty w piękne dzieło zachowania ludzkiego zdrowia i życia — autor będzie czuł, że wysiłek jego nie poszedł na marne. Spis (fragment) Wstęp Apteka i środki lecznicze Receptura Wpływ postaci leków i dróg ich wprowadzania na działanie terapeutyczne Leki do użytku wewnętrznego 21. Leki do użytku zewnętrznego 24. Leki do użytku pozajelitowego — leki parenteralne 27. Czas przyjmowania lekarstw 27. Trwałość środków leczniczych (przechowywanie) Temperatura 30. Wilgotność 31. Światło 33. Powietrze i gazy w nim zawarte35. Dwutlenek węgla 36. Kurz i mikroflora 36. Owady i insekty 37. Naczynia 37. Zmiany pod wpływem wilgoci 38. Zmiany przy wolnym dostępie powietrza 39. Zmiany pod wpływem światła 39. Recepta Układ i sposoby przepisywania 41. Genetivus mian recepturowych 51. Oene-. tivus słów częściej używanych w recepturze 51. Niezgodności recepturowe — incompatibilitia Tabela niezgodności (wg Obergarda) 69. Tabela powstawania osadów w roztworach (wg Pottera) 69. Mieszaniny wilgotniejące i rozpływające się 70. Mieszaniny grożące wybuchem 72. Zasady postępowania w pracy recepturowej Czynności recepturowe Ważenie i wagi Technika ważenia przy pracy recepturowej 83. Odważanie ciał stałych i proszków 83. Odważanie płynów 84. Odważanie składników półstałych 85. Odmierzanie objętościowe płynów w aptece Miara kropel 87. Suszenie — Exicatio, Desicatio Rozdrabnianie — proszkowanie — Comminutio — Pulverisałio Rozdzielanie ciał stałych — Przesiewanie Lewigacja — Szlamowanie — Levigatio Klarowanie — Clarificatio Cedzenie — Colatio Sączenie — Filtratio Zasady rozpuszczania Zasady oznaczania stosunków ilościowych w roztworach Czynności zabezpieczające środki lecznicze przed działaniem mikroflory Postępowanie aseptyczne i jałowe Dezynfekcja Wyjaławianie — sterylizacja Wyjaławianie za pomocą temperatury podwyższonej 123. Wyjaławianie za pomocą środków chemicznych 128. Wyjaławianie za pomocą zabiegów mechanicznych 130. Wyjaławianie za pomocą energii promienistej 131. Pirogeny 131. Woda — Aqua Woda zwykła — Aqua communis 132. Woda przekroplona — Aąua destil-lata 132. Woda podwójnie przekroplona — Aqua redestillata 138. Woda do wstrzykiwań — Aąua pro injectione 138. Roztwory — Solutiones Roztwory właściwe 140. Roztwory koloidowe 140. Roztwory zawiesinowe 141. Roztwory nasycone 141. Roztwory przesycone 141. Rozcieńczenia — dilu-tiones 142. Tabela rozpuszczalności ważniejszych środków leczniczych 143. Tabela roztworów nasyconych częściej spotykanych w recepturze 151. Roztwory izotoniczne — Solutiones isotonicae 153. Obniżenie temperatury krzepnięcia 159. Przybliżone wartości pH wodnych roztworów niektórych środków leczniczych 160. Przyrządzanie roztworów według recept Wody aromatyczne — Aąuae aromaticae — Hydrolata Wody lecznicze — Aąuae medicatae Wysycenia — Saturationes Krople — Gułtae Mieszanki płynne — Mix1urae Wdychania — Nebulogena, Inhalacje — Inhalaliones Ziółka — Species Wyciągi wodne z roślin Napary — Injusa 175. Odwary — Decocta 181. Soki — Succi 184. Środki poprawiające smak, zapach lub wygląd lekarstw — Corrigentia Emulsje — Emulsiones Emulsje jako układy dyspersyjne Powstawanie emulsji Emulgatory Sposoby przyrządzania emulsji Emulsje z nasion 195. Emulsje olejowe 196. Emulsje innych typów 199. Mleczka — Lac 200. Zawiesiny — Suspensiones. Kleiki — Mucilagines Powidełka — Electuaria Galaretki — Gelatinae Żele — Uetata Mazidla — Linimenta Wazogeny — Vasolimentu Maści — Unguenta Układy fizykochemiczne w maściach Farmakologiczne typy maści Recepturowe typy maści Podstawy do maści Tłuszcze 211. Oleje. 212. Woski 213. Parafiny 214. Produkty syntetyczne i mieszanki 214. Podłoża beztłuszczowe 216. Maści podstawowe 217. Liczby wodne 218. Przybliżone temperatury topnienia surowców/ i ich mieszanin używanych do podłoży maściowych 220. ^/ Technika przyrządzania maści recepturowych Maści o składnikach łipotropowych 221. Maści ze składnikiem czynnym rozpuszczalnym w wodzie 223. Maści ze składnikiem czynnym nierozpuszczalnym w podłożu 224. Przyrządzanie maści z różnymi składnikami 226. Plastry — Emplastru Gorczyczniki — Chartae sinapisatae . Przylepce — Collemptastra Kleje opatrunkowe 230. Proszki — Pulveres . Proszki złożone — Pulveres mixti Proszki mianowane — Pulveres titrati Proszki tłuste (proszki przetłuszczone) Proszki z surowców roślinnych Olejocukry — Oleosacchara Postacie lekarstw z proszków Proszki nie dawkowane Przysypki — Puheres adspersorii 239. Proszki do nosa — Pulveres nasa-les 240. Proszki do spalania — Pulveres fumales 240. Proszki dawkowane Rozdzielanie proszków 241. Proszki w kapsułkach papierowych 243. Proszki w opłatkach 245. Proszki w kapsułkach żelatynowych 247. Tabletki — Kotaczyki — Tabulettae — compressi-pulveres compressi-comprimata . . Zasady przyrządzania masy tabletkowej 250. Drażetki — Compressi obducti Pastylki — Pastilli — trochisci Pigułki — Pilulae Składniki constituens Gotowe zestawy constituens 262. Przyrządzanie pigułek 264. Pigułki powlekane — Pilulae obductae 267. Recepty na pigułki 268. Gaiki — Boli Ziarnka — Granulki — Granulae Leki ziarniste — Granulaty — Granulaia Czopki — Suppositoria Podstawy lipofilowe Układy emulsyjne Techniczne sposoby przyrządzania czopków 275. Przyrządzanie czopków przy zastosowaniu temperatury podwyższonej — czopki topione 275. Czopki wytłaczane 278. Ręczne przyrządzanie czopków 280. Czopki o podstawie hydrofilnej Czopki zamykane — Glumae suppositoria Recepty na czopki Gałki pochwowe — Globuli vaginales Bacilli, Cereoli, Bougies. Leki oczne — O
|