Opis: ISBN 83-01-08679-3 Książka nie jest podręcznikiem ani wykładem, dostarczającym spójny zbiór wiedzy na jakiś temat. Jest luźnym zbiorem szkiców na temat miejsca życia we Wszechświecie, roli przypadku i konieczności w jego pojawieniu się i rozwoju, jego ewolucji i jej mechanizmach. Przede wszystkim jest jednak rozmyślaniem nad miejscem i losami człowieka w świecie. Przedmowa Wstęp CZĘŚĆ I ZIEMIA - MATKA ŻYCIA Rozdział 1. Powstanie i rozwój Wszechświata Rozszerzanie się Wszechświata . Mikrofalowe promieniowanie tła Model Wielkiego Wybuchu Z czego składa się świat Zasada „antropowa" Początek, historia i przyszłość Wszechświata Galaktyki i ich powstanie Droga Mleczna Powstanie gwiazd Układy planetarne Układ Słoneczny i powstanie planet Ziemia — planeta osobliwa Życie w Kosmosie Człowiek we Wszechświecie Rozdział 2. Powstanie życia Hipoteza panspermii Biopoeza — powstanie życia na Ziemi Scenariusze powstania życia Organizm jako system samoodtwarzający się Złożoność systemu Hierarchiczność systemu System jako układ cybernetyczny Struktura żywych systemów Prawdopodobieństwo biopoezy Autokataliza Spontaniczny dobór monomerów Hipercykle Powstanie hipercykli Struktury dysypatywne Chemiczne struktury dysypatywne . Bifurkacje i przewidywalność zdarzeń Czy życie musiało powstać? .... CZĘŚĆ II ZIEMIA - ŻYWA PLANETA Rozdział 3. Jedność i historia życia Jedność życia Historia życia Ewolucja jako wzrost złożoności organizmów Świat prokariotów Świat jednokomórkowych eukariotów Świat tkankowców Tempo ewolucji Ewolucja jako zmiana planu budowy Ewolucja jako gromadzenie różnorodności Ewolucja molekularna Ewolucja neutralna („niedarwinowska") Ewolucja życia a zmiany powierzchni Ziemi Temperatura Atmosfera Oceany i kontynenty Wpływ na przemiany ewolucyjne Ekstynkcje (wymieranie) Rozdział 4. Mechanizmy ewolucji Syntetyczna teoria ewolucji Co jest przedmiotem ewolucji? Krytyka syntetycznej teorii ewolucji Gradualizm Co nadaje kierunek ewolucji? Inne założenia syntetycznej teorii ewolucji Dedukcyjność syntetycznej teorii ewolucji Dobór naturalny Znaczenie terminu ..dobór naturalny" Rola doboru naturalnego Różne modele ewolucji mieszczące się w teorii syntetycznej Konkurencyjne modele ewolucji Ewolucja jako zjawisko historyczne Pamięć biologiczna Pamięć genetyczna Pamięć topologiczna Pamięć biochemiczna Pamięć immunologiczna Źródła innowacji w ewolucji CZĘSC III ZIEMIA - DOM CZŁOWIEKA Rozdział 5. Pochodzenie człowieka Poszukiwanie przodków Paleoantropologia Metody molekularne Przypadkowość znalezisk Przodkowie Dryopithecinae Klasyfikacja Hominoidea Sivapithecus i Ramapithecus Australopithecus. Homo habilis Homo erectus (Pithecanthropus erectus) Homo sapiens neanderthalensis Klimat i środowisko w przeszłości człowieka Poszukiwanie nietylkodlamoli pokrewieństw Metody kariologiczne . Metody molekularne Wnioski o pokrewieństwie Ewolucja człowieka - cechy człowieka Dwunożność Rozwój mózgu Uzębienie Dymorfizm płciowy Rozwój osobniczy i neotenia Narzędzia Znaczenie preadaptacji Czynniki ewolucji człowieka Znaczenie struktur rodzinnych i społecznych Rola przedłużonego rozwoju osobniczego Podział pracy między obie płcie Transport i rozdział żywności Czynniki encefalizacji Wynalezienie ognia Wynalezienie mowy Ewolucja człowieka — gradualizm czy punktualizm Linie rozwojowe Hominoidea Gatunek Homo sapiens sapiens Rozdział 6. Stawanie się człowiekiem. Pochodzenie kultury Ewolucja społeczeństwa Rozróżnienie „swój" — „obcy" Ewolucja kooperacji Socjobiologia i teoria selekcji krewniaczej Formalna teoria kooperacji Ewolucja kooperacji u Homininae Narzędzia a ewolucja kultury Pamięć i poznanie Uczenie się Symbolizacja Motywacje uczenia się i zabawa Struktury poznawcze i ewolucyjna teoria poznania Ewolucja sztuki i narzędzia Mowa a ewolucja kultury Przekaz kulturowy Świadomość i samoświadomość Moralność i normy etyczne Ewolucyjne pochodzenie nauki Rozdział 7. Rzeczywistość człowiecza Różnorodność ludzi Co mierzy współczynnik inteligencji, IQ? Inteligencja Rzeczywistość, w której żyją organizmy (mezokosmos) Wielorakość rzeczywistości człowieczej Rzeczywistość fizyczna Etyka ewolucyjna Ewolucja rzeczywistości człowieczej Nauka i rzeczywistość naukowa Społeczne źródła nauki Osiągnięcia nauki Ograniczenia nauki Wartość rzeczywistości pozanaukowych Czy rozwój nauki i techniki może być zagrożeniem? Przerost fizycznej rzeczywistości człowieczej i jego skutki Ewolucyjne źródła nauki i techniki Transmisja kulturowa a rozwój rzeczywistości człowieczej Co nauka może, czego nie potrafi, a co powinna robić? Piśmiennictwo
|