Opis: WL 1981, str. 460 + zdjęcia, stan bdb Tadeusz Drewnowski (ur. 1926), krytyk literacki i publicysta. Ukończył filologią polską UW; doktor nauk humanistycznych. Pracował w redakcjach „Nowej Kultury" i „Dialogu"; od 1960 r. prowadzi dział kulturalny tygodnika „Polityka". O swych ścieżkach życiowych i intelektualnych pisał we Wspomnieniach więźniów Pawiaka (1964) i w Tranzytem przez Łódź (1964). Zajmował się pozytywizmem — rozprawa O Bałuckim i „bałucczyźnie domów otwartych" poprzedza Pisma wybrane tego pisarza (1956). Wydał w Bibliotece Analiz Literackich szkice o Nocach i dniach (1965, 1966, 1974) i Urzędzie (1967) T. Brezy. Rozproszone w prasie artykuły i recenzje zebrał w tomie Krytyka i giełda (1969). Duży rozgłos zdobyło jego studium o Tadeuszu Borowskim — Ucieczka z Kamiennego świata (1972, 1977). Wydał też nowy, wzbogacony o teksty odnalezione wybór Poezji T. Borowskiego (1972, 1974). Jego nowa książka powstała z wieloletniego obcowania z pisarstwem Marii Dąbrowskiej. Jest pracą źródłową, rewidującą wiele obowiązujących sądów. Rzecz russowska to studium o Dąbrowskiej w sporej mierze nieznanej, widzianej w sposób odmienny, w perspektywie trzech epok życia polskiego. „Od pierwszych słów, jakie Dąbrowska w 1910 r. napisała na użytek publiczny, jej miłość do narodu nie ulega wątpliwości. Opiera się ona na bezmiernej solidarności z narodem, która sprawia, że twórczość Dąbrowskiej jest w wielkim stopniu jego medium. Ale od początku jest to romans wymagający. Dąbrowska rozkochana w polskości nie jest wobec niej bezkrytyczna, czego dowodem i Ludzie stamtąd, i Noce i dnie. Ta dwoistość uczucia zaostrza się w latach trzydziestych — w Rozdrożu, w kronikach królewskich. Podziwem dla narodu i równocześnie gniewem wobec narodowego diabła — «białego diabła głupoty» — tchną opowiadania okupacyjne i powieść o powstaniu. W ciągu powojennego dwudziestolecia Dąbrowska bez przerwy w dzienniku prowadzi swój namiętny dyskurs z narodem. Dąbrowska, podobnie jak Berent, w pocie czoła szuka w narodzie tego, co dobre. «Nie wiem — wyznaje — czy mam rozpaczać o moim narodzie, czy mam być z niego dumna...»"
|