Opis: MEMBRE DE L'INSTITUT Paris: Calmann-Levy, ca. 1906, str. 326, stan db (podniszczona okładka, podpis) ISBN „ZBRODNIA SYLWESTRA BONNARD” (Le Crime de Sylvestre Bonnard, 1881). Powieść złożona z dwóch opowieści (Polano i Joasia Alexandre), spisanych w formie pamiętnika uczonego bibliofila, członka Akademii, Sylwestra Bonnarda. W pierwszej opowieści bohater tytułowy składa relację ze swych namiętnych poszukiwań cennego manuskryptu „Złotej Legendy” Jakuba de Voragine. Uczony staje się niewolnikiem idei, ale rękopis wymyka mu się z rąk, zakupiony podczas licytacji za zbyt wysoką dla niego cenę przez nieznanego nabywcę. Wkrótce jednak trafia do bibliofila, przesłany mu przez księżnę Trepow. Niegdyś przyszedł z pomocą ubogiej dziewczynie, która jest dziś bogata i po królewsku odpłaciła mu się za wsparcie. W drugiej opowieści Sylwester znowu przychodzi z pomocą dziewczęciu, tym razem Joasi, korepetytorce niejakiej panny Prefere, zamierzającej omotać starego kawalera. Uczony nie chce jednak rezygnować ze swej starokawalerskiej wolności, a kiedy urażona panna Prefere czyni z Joasi niemal więźniarkę i służącą, nakazuje ją porwać. Ten nierozsądny czyn wkrótce zyskuje legalną sankcję – Sylwester zostaje prawnym opiekunem dziewczyny. Spieniężywszy swoją bibliotekę, sowicie ją wyposaża, oddając za żonę swemu najlepszemu uczniowi, nie wyzbywa się jednak tak drogiego mu rękopisu. Do „zbrodni” porwania dziewczyny dochodzi zatem „zbrodnia” sekretnego zachowania swego skarbu. Utwór przyniósł pisarzowi sławę i nagrodę Akademii Francuskiej. W ciągu 10 lat doczekał się niemal 20 wznowień. Do sukcesu przyczyniło się zmęczenie naturalizmem. Zamiast ponurych socjobiologicznych opisów egzystencji France proponował dobroduszną, pełną ciepła i życzliwości opowieść o miłości do ksiąg i ludzi. Mnogość odniesień do tradycji literackiej, bogactwo refleksji, łagodny sceptycyzm – wszystko to sprawiło, że utwór uznano za wzorzec powieści erudycyjnej. [z http://encyklopediaksiazek.cba.pl]
|